1 Comment
User's avatar
Birol Dinçel's avatar

Kıvılcımlı dönemin Stalinist ideolojik hegemonyası nedeniyle Stalin politikası ile ters düşen bir söylem üretmedi genel olarak. Yani biçimsel açıdan bakıldığında Kıvılcımlı'ya bir Stalinist denilebilir. Ancak Kıvılcımlı politik yaklaşımıyla ve tüm teorik üretimiyle bir anti-Stalinist idi. Örneğin "Yol" serisindeki "Geç Kalmışlık" bölümü Troçki'nin eşitsiz ve bileşik gelişim yasası olarak formüle ettiği şeyden başkası değildi; bir Marksist yasanın farklı kavramlarla ifade edilmesiydi.

Öte yandan Kıvılcımlı'nın savunduğu politik program Lenin'in devrimci demokratik programıydı; resmi Stalinist anlayışla ilişkisi olmayan bambaşka bir programı öneriyordu. Ki bu yüzden TKP'den tasfiye edildi.

Önemli olan bu fiili farklar ve niteliklerdir. Kıvılcımlı'nın Stalin'e yönelik yaklaşımını çözümlemek için öyle küçük anektodlara filan ihtiyaç yok. Kıvılcımlı'nın tüm külliyatı, getirdiği tüm politik yaklaşım Stalinizm'le ters düşmüşlüğüne ve Stalinizm karşıtlığına şahittir.

Birol

Expand full comment